اعتیاد چیست و معتاد کیست؟

اعتیاد به مواد مخدر چیست ؟

اعتیاد (addiction) یک بیماری اصلی، پیش رونده و کشنده است. این عارضه، نوعی ارتباط تسکین دهنده با یک مادۀ روان گردان یا تأثیر گزار بر ذهن و یا رفتاری که مارا در برابر میل بیش از حد، ناتوان می کند می باشد. اعتیاد به عنوان حالتی که در آن بدن انسان برای انجام فعالیت های عادی خود به یک ماده یا یک رفتار خاص وابسته می شود تعریف شده است.

برای شناخت بیشتر اعتیاد، میخوانیم :

• تفاوت میان اعتیاد و عادت
• عوامل اعتیاد
• عوارض اعتیاد
• انواع اعتیاد
• مراحل اعتیاد
• مواد اعتیاد آور
• نشانه های اعتیاد
• اثرات اعتیاد بر رفتار
• داروهای ترک اعتیاد کدامند؟
• درمان اعتیاد

زمانی که که ماده مورد نیاز در اختیار بدن قرار نمی گیرد یا انجام رفتاری که شخص معتاد بدان وابسته شده است امکان پذیر نمی باشد، نتیجه کار بروز علائم خماری یا محرومیت است. اعتیاد را می توان اجبار به انجام کاری تعریف کرد که فرد از پی آمدهای زیانبار آن آگاه است. حتی والدین، همسر و دیگر نزدیکان فرد معتاد به راحتی این واقعیت را که اعتیاد نوعی بیماری است نمی پذیرند.

علت این امر آن است که این افراد نیز از لحاظ احساسی درفرایند بیماری فرد معتاد درگیر هستند.

تفاوت میان اعتیاد و عادت

بسیاری از ما انسان ها به مصرف یک ماده یا پرداختن به فعالیتی خاص عادت می کنیم اما از این بابت صدمه ای به ما وارد نمی شود چون می توانیم هر زمان که اراده کنیم مصرف یک ماده اعتیاد آور یا پرداختن به یک فعالیت خاص را متوقف کنیم. آنچه اعتیاد را از عادت متمایز و متفاوت می سازد این است که ما ماده مورد نظر یا رفتار خاص را با وجود پی آمدهای منفی آن که کاملا قابل پیش بینی و جدی هستند همچنان ادامه می دهیم.

١. عادت – با داشتن انتخاب همراه است. فردی که به مصرف یک ماده یا پرداختن به فعالیتی عادت کرده است می تواند هر زمان که اراده کند از عادت خود دست بردارد.

٢. اعتیاد – با مسائل روانی و جسمی همراه است . فرد به دلیل ابتلا به بیماری اعتیاد، اراده خود را از دست داده و علیرغم آگاهی از پی آمد های زیانبار مواد مخدر یا رفتار اعتیادآور، همچنان به آن ادامه می دهد.

عوامل اعتیاد

اعتیاد نیز همانند دیگر بیماری‌های مزمن دارای ویژگی‌هایی است که این بیماری را از لحاظ پزشکی تعریف می‌کند. آشنایی با این خصوصیات و شناخت علل و عوامل اعتیاد به ما کمک خواهد کرد که وضعیت خود را بهتر شناسایی کرده و درک کنیم که چرا اعتیاد به عنوان یک بیماری مزمن شناخته شده است.

علم پزشکی هنوز نتوانسته یک روش بخصوص برای درمان بیماری اعتیاد پیدا کند. تجربه نشان می‌دهد رهایی یافتن از بیماری اعتیاد و درمان آن به اتخاذ تدابیر مختلفی نیاز دارد.

در مورد علل اعتیاد نکات ضروری دیگری وجود دارد که لازم است مورد توجه بیشتر قرار گیرد. برای این‌ که بتوانیم مسأله را از طریق روانشناسی حل کنیم بهتر است ابتدا علل و عوامل بوجود آورنده آن را بشناسیم.

اعتیاد به عنوان یک مسأله اجتماعی دارای علل بوجود آورنده مختلفی است که عبارتند از:

• وراثت: والدین معتاد احتمال این‌که فرزندان معتاد داشته باشند بیشتر است.
• خستگی: خستگی ناشی از کارهای سنگین و یا مداوم منجر به استفاده از مواد مخدر می‌شود.
• خواب: بی‌نظمی در خواب بویژه شب‌بیداری منجر به استفاده از مواد مخدر می‌شود.
• کمبودهای جنسی: افرادی که از رابطه معمولی برخوردار نیستند، دچار اعتیاد می‌شوند.
• افراط در روابط جنسی: این عمل باعث ضعف قوای روانی و نیز قدرت جسمی و در نتیجه گرایش به مواد مخدر است.
• تقلید: برخی ازپدیده‌های اجتماعی بواسطه تقلید رواج می‌یابند که اعتیاد نیز از آن جمله است و تقلید در بین جوانان بیشتر است .
• ناکامی‌ها: شکست و ناکامی در زندگی برخی افراد که تحمل کمتری دارند موجب گرایش آنها به اعتیاد می‌شود.
• استقلال‌طلبی جوانان: چون بسیاری از خانواده‌ها واطرافیان جوانان نمی‌توانند همگام با رشد و تغییرات جوانان گام بردارند بین آنها تعارض پیش می‌آید و جوانان جهت رسیدن به استقلال شخصی، دست به کارهای متفاوت و ناهنجار می‌زنند.
• وجود مواد مخدر و یا در دسترس بودن آن
• مهاجرت و اختلافات فرهنگی
• وجود گروه‌های سودجو
• وجود گروه‌های معتاد
• اعتیاد همسر و افراد خانواده
• پاشیدگی نظام خانواده
• حرفه‌هایی که در ارتباط با مواد مخدر هستند
• تجویزات پزشکی
• نقش رسانه‌های گروهی
• ثروت بیش از اندازه
• فقر مالی
• بی‌کاری
• سهل انگاری دولت‌ها

عوارض اعتیاد

انواع اعتیاد

اعتیاد جسمی:پاسخ فیزیولوژیک بدن نسبت به ورود و تأثیر مواد جدید به بدن می‌باشد که معمولاً با پدیده تطبیق پذیری(Tolerance) بروز می‌کند یعنی به دلیل افزایش تعداد گیرنده‌های عصبی و کاهش میانجی های عصبی  موجود درسیستم عصبی مرکزی  نیاز فرد مصرف‌کننده هر روز بیشتر می‌شود. ترک اعتیاد جسمی همراه با درد، بیخوابی، پرخوابی و … (خماری) همراه است. طول دوره ترک اعتیاد جسمی بسیار کوتاه‌تر از اعتیاد روانی است.

اعتیاد روانی: ناشی از لذت و سرخوشی مصرف مواد مخدر می‌باشد. دقیقاً به واسطه برهم ریختن نظم ترشح میانجی‌های عصبی فرد دچار آسیب‌ها یا تناقضات روحی می‌شود. به عنوان مثال ماده مخدرمتامفتامین ها (مخدر شیشه) باعث افزایش ترشح دوپامین در مغز می‌شود و باعث ایجاد حالت تحریکی، سرخوشی، تمرکز و… می‌شود. حال پس از قطع مصرف با کاهش سطح دوپامین فرد خواب آلود، افسرده، بی تمرکز و… می‌شود. طول دوره بازگشت این میانجی‌های عصبی به حالت طبیعی بسیار طولانی‌تر و حتی برخی معتقدند بازگشت ندارند. در نتیجه اعتیاد روانی بسیار مهلک تر می‌باشد. اعتیاد روانی باعث لغزش بسیاری از مصرف‌کنندگان سابق حتی با طول دوره‌های چندین سال می‌شود.

اما متأسفانه افراد سود جو برای تبلیغ مواد مخدر ادعای عدم اعتیاد آوری آن را می‌کنند ولی در واقع تمامی مواد مخدر اعتیاد روانی دارند ولی برخی اعتیاد جسمی ندارند.

مراحل اعتیاد

1. آشنایی: در این مرحله فرد از راه‌های مختلف (مثلاً از طریق دوستان خود) با مواد مخدر و نحوه استعمال آن آشنا می‌شود.
2. شک و تردید: در این مرحله، فرد سعی می‌کند با میل خود مبارزه کند.
3. اعتیاد واقعی: در این مرحله فرد دچار اعتیاد می‌شود و برای رسیدن به حالت نشئگی، هر بار بر میزان مصرف خود می‌افزاید.                        

مواد اعتیاد آور

۱-تریاک :که بیشتر در بین افراد مسن درگذشته مصرف آن رواج داشته اما امروزه در بین جوانان و نوجوانان توزیع و مصرف می‌گردد، ماده‌ای خواب آور  بوده و شخص معتاد از مصرف آن احساس لذت و نشاطی «نئشگی» می‌نماید. معرف آن به تدریج باعث افزایش طلب می‌گردد و فرد لحظه‌ای به خود می‌آید که قادر به ترک آن نیست.

۲-مرفین :  که از تریاک گرفته می‌شود و بدو صورت مایع و پودر مصرف می‌گردد، مصرف این مواد در بین جوانان زیاد است و ماده‌ای خواب‌آور و اثرات تریاک را دارد.

۳– هروئین :این مواد از ترکیبات شیمیائی ساخته شده و اثرش سه برابر مرفین بوده و خواب‌آور است، شخص معتاد همیشه در حال چرت زدن می‌باشد و چشمهای خواب آلود دارد.

۴-کوکائین : موادی تحرک زا، توهم‌آور و اغفال‌کننده‌است، کسانی که به این دارو معتاد می‌شوند معمولاً سادیسم جنسی پیدا می‌کنند و به همین دلیل افراد بسیار خطرناکی هستند معتاد پس از مصرف این دارو احساس شعف زاید الوصفی پیدا می‌کند و شاد می‌شود و لذت جنسی او تشدید پیدا می‌کند، اثرات جسمی آن کم است در حالیکه از نظر روانی اثراتش از هروئین بیشتر است.

۵-ال. اس. دی : مصرف این مواد اعتیاد جسمانی ندارد ولی دارای اثرات مغزی و روانی زیانبخشی است، این مواد توهم زا بوده و اعتیاد روانی را بهمراه دارد.

۶-آمفتامینها : موادی محرک زا و اعتیادآور است. این مواد سیستم مرکز عصبی را تحریک می‌کند، این مواد در میان دانشجویان مصرف بیشتری دارد زیرا باعث کمخوابی : بوده و شخص را در حالت محرکی قرار می‌دهد. مصرف این مواد باعث می‌شود بدن در برابر آن مقاوم شود لذا شخص معتاد ناگزیر می‌گردد بیشتر مصرف کند.

۷-ماری جوانا و حشیش :مصرف این مواد، اعتیاد جسمانی نداشته ولی اعتیاد روانی می‌آورند و به همین جهت زیان‌آور هستند، مصرف این مواد اثرات مغزی ناگواری را به همراه داشته و اغلب به صورت سیگار مصرف می‌شوند اثرات مخرب آن: خواب آرامش بخش، تشدید احساس، خنده‌های بی‌مورد و طولانی، لذت بخش بودن زمان و مکان، لکن وقتی تأثیر دارو تمام می‌شود شخص معتاد حالت و احساس بدی پیدا می‌کند و امکان ارتکاب جرم زیاد می‌شود و از سوی دیگر عاملی برای مصرف مواد مخدر قوی تر همانند هروئین می‌باشد.

۸-متادون :داروی مخدری است که به دلیل نیمه عمر بالای آن بیش از۲۴ ساعت جهت درمان اعتیاد به کار برده می‌شود و فقط در مراکز ترک اعتیاد و توسط پزشک باید تجویز شود

۹-مواد استنشاقی : این گروه شامل مواد شیمیایی گوناگونی است که به سرعت تبخیر می‌شوند. برخلاف سایر مواد مورد سوء مصرف که براساس تأثیری که بر سیستم اعصاب مرکزی می‌گذارند تقسیم‌بندی می‌شوند، این مواد برمبنای شیوه مصرف مشترکی که دارند دریک گروه جای گرفته‌اند. مواد استنشاقی براساس عملکرد داروشناختی خود به سه دسته تقسیم می‌شوند: حلال‌های فرار، نیتروس اکسید و نیتریت‌ها. گروه اول یعنی حلال‌های فرار شایع‌ترین مواد استنشاقی مورد سوء مصرف هستند. انواع سوخت‌ها مانند بنزین، گازوئیل و گاز فندک، داروهای بیهوشی مانند اتر، چسب‌ها، انواع اسپری‌ها، رنگ‌های شیمیایی و… در این گروه قرار می‌گیرند.[۱]

۱۰- تمجیزک : مایع زرد رنگ تزریقی است که پس از ترکیب با خون شخص مصرف‌کننده در رگ تزریق می‌شود.

 

نشانه های اعتیاد

بنا بر تعریف انجمن روانشناسان آمریکا  اگر در یک دوره ۱۲ ماهه حداقل سه مورد از علائم زیر در فردی که مواد مخدر مصرف می‌کند نمایان شود، فرد به بیماری اعتیاد مبتلا شده‌است. این علائم عبارتند از:
۱- مقاوم تر شدن بدن یا تلورانس
۲- وسوسهٔ مصرف
۳- افزایش مصرف
۴- از دست دادن کنترل روی میزان مصرف
۵- ادامهٔ مصرف با وجود عواقب خطرناک
۶- بروز نشانه‌های خماری در صورت عدم مصرف

اعتیاد چگونه تشخیص داده میشود؟

یکی از آزمایش‌های سنتی اعتیاد آزمایش ادرار است که روشی حتمی و دقیق نبوده و فرد می‌تواند با استفاده از مصرف مواد شیمیایی ویژه‌ای نتیجهٔ آزمایش را تغییر دهد هرچند که روش‌های دیگری برای آزمایش اعتیاد وجود دارد که با اطمینان بسیار بالا می‌توان از آن‌ها بهره گرفت. با توجه به ماهیت و ساختار اعتیاد، توجه به بعد روانی این بیماری نیز بسیار ضروری است. از این رو تست‌ها و آزمایش‌هایی نیز برای پی بردن به وضعیت اعتیاد فرد با توجه به جنبه‌های رفتاری و روانی آن‌ها موجود می‌باشد که شامل پرسش‌هایی است که خود فرد باید به آن‌ها پاسخ دهد.

اثرات اعتیاد بر رفتار

١- اين مواد حالت خمودگي، ابر گرفتگي شعور ايجاد مي‌ كنند يعني مي‌ توانند بيداري بيش از حد بشر را كاهش دهند. بنابراين آنهايي كه كار فكري شديد، يكنواخت و خسته كننده مي‌ كنند با اولين آشنايي‌ ها در معرض ابتلاي به اعتياد هستند، ابتدا ظاهرا آنها را آرام مي‌ كند اما پس از مدتي قدرت مبارزه، كار و ثمر بخشي را از آنها مي‌ گيرد.
٢- قسمت اعظم دردهاي بشر روانزاد است، انواع كمر دردها، پشت درد، سردرد، دل دردهاي مزمن، دردهاي عضلاني و استخواني، مي‌ تواند جنبه رواني داشته باشد. كساني كه با مراجعه به پزشكان مختلف و استفاده از روش‌ هاي مرسوم فرهنگي، تسكيني براي درد خود نمي‌ يابند، در مقابل مواد مخدر بسيار آسيب پذير هستند.
٣- در مسير اعتياد، بتا آندورفين‌ ها كه مواد شبه مخدر درون زا هستند كاهش مي‌ يابد، زيرا با ورود مواد مخدر خارجي جاي شبه مرفين‌ هاي مفيد و توليد شده در بدن شخص را مي‌ گيرد. بنابراين پس از ترك اعتياد و در حين آن كه مواد مخدر خارجي به بدن نمي‌ رسد، مغز ديگر مواد شبه مرفين درون زا ترشح نمي‌ كند، درد و حالت روحي ناخوش و اضطراب و بي‌ قراري در شخص زياد است كه البته پس از مدتي كه از ترك بگذرد مجدداً مغز مواد لازم را ترشح خواهد كرد.
٤- با كاهش آندورفين‌ ها در مغز شخص معتاد و بدن او، خاصيت دشمن كشي مونوسيت‌‌ ها كه از سلول‌ هاي دفاعي بدن هستند كاهش مي‌ يابد. بنابراين شخص معتاد نسبت به افراد سالم به عفونت‌ ها حساستر است و زودتر مبتلا مي‌ شود.

داروهای ترک اعتیاد کدامند؟

• بوپرونورفین (به عنوان ضد وسوسه جایگزین مواد مخدر و اعتیادآور و همچنین ترک سیگار)
• شربت تریاک  (یک ماده مخدر و مسکن درد و اعتیاد آور)
• متادون (داروی نگهدارنده برای مهار اعتیاد به هروئین و مواد مخدر و اعتیاد آور)
• حب جدوار  (داروی ترک اعتیاد، مسکن قوی و ضد درد با اثرات تقویتی بدون ایجاد وابستگی و اعتیاد)
• نالوکسان (برای تشخیص و درمان مسمومیت‌ها با مواد مخدر یا کومای ناشی از آن مصرف می‌شود)
• نالتروکسان  (به عنوان داروی کمکی برای درمان اعتیاد به کار می‌رود)

درمان اعتیاد

۱- کم کردن تدریجی ماده مخدر : در این روش بیمار معتاد می تواند با یک برنامه ریزی منظم و دقیق و با اراده ای قوی و محکم ، روزانه از ماده مخدری که استفاده می نماید کم کند  تا آن را در مدت ۲ تا ۳ هفته به صفر برساند . در این روش بیمار نیاز دارد که زیر نظر روان پزشک معالج از داروهای تجویز شده استفاده نماید . داروهای تجویز شده اغلب داروهایی است که در رشته روان پزشکی  به کار برده می شود و موجب می گردد که علایم وابستگی روانی و جسمی بیمار معتاد به آن میزان کاهش یابد که فرد معتاد احساس نیاز به ماده مخدر نداشته باشد . از خصوصیات این روش این است که فرد می تواند به فعالیت های روزمره خود بپردازد .

۲- ترک اعتیاد بشکل سرپائی : در این روش فرد معتاد  توسط پزشک ، درمان خود را شروع می نماید و داروهایی برای وی تجویز می شود که شامل داروهای اعصاب و داروهایی است که ماده مخدر نیستند ، اما اثراتی شبیه ماده مخدر دارند . در این روش به بیمار توصیه می شود که به هیچ عنوان از ماده مخدر استفاده ننماید . اثرات درمانی داروهای تجویز شده و این که به چه میزان باید تجویز گردد بستگی به نوع ماده مخدر مصرفی و مقدار آن دارد . در این روش اغلب توصیه می گردد که بیمار معتاد به مدت چند روز تا یک هفته در منزل استراحت نموده  و بعد به کارهای روزمره خود بپردازد .

۳-  ترک اعتیاد به شکل بستری در بیمارستان : این روش مانند روش دوم است  . با این تفاوت که فرد معتاد در  بیمارستان بستری می گردد و کلیه امور درمانی با نظارت پزشک معالج انجام  می شود .از امتیازات این روش این است که بیمار معتاد از نزدیک  مورد مراقبت های لازم پزشکی و پرستاری قراردارد و چون در بیمارستان بستری است دسترسی او به مواد مخدر  بسیار کم و یا غیر ممکن است و اگر گاهی بیمار نیاز به  داروهای خاص خوراکی و یا تزریقی داشته باشد  ، این داروها به راحتی  در بیمارستان به وی داده شده و یا تزریق می گردد و لذا هرگونه علایم ناشی از ترک ، خواه روانی و یا جسمی ، سریع تر درمان می گردد .

۴- سم زدایی : (urod) : آخرین ، پیشرفته ترین و سریع ترین روش ترک اعتیاد ، در حال حاضر روش  سم زدایی یا U.R.O.D است . که چند سالی است در کشور ما به کار گرفته شده و می شود . در این روش بسته به نوع ماده مخدر ، طریقه استفاده از آن ، و مدت زمانی که سبب اعتیاد شده است ؛ فرد معتاد بین ۴ تا ۶ ساعت توسط متخصص بیهوش می شود  .در مدت زمان بیهوشی داروهایی به بیمار تزریق می گردد که وی بعد از آن  که به هوش می آید بسیاری از علایم جسمی ترک ماده مخدر را ندارد، مگر عوارض معمولی بعد از بیهوشی .

همان گونه که بارها اشاره  و تأکید گردید ادامه  درمان های ضروری به عهده روان پزشک معالج است که با بررسی علایم روانی ، برنامه ریزی درمانی را شروع می نماید . داروهایی که اغلب مورد استفاده قرا رمی گیرند داروهای ضد ماده مخدر و داروهای ضروری برای درمان علایم روانی و برخی علایم جسمی باقی مانده می باشد که ممکن است ضعف ، سستی و … را در بر داشته باشد .

بهتر است که روش سم زدایی در بیمارستان و با نظارت و مراقبت های پزشکی انجام گردد . گاهی شنیده می شود که با این روش در ۲۴ ساعت ( یک روز ) بیماری اعتیاد درمان می گردد  و یا در بعضی از درمانگاه ها و یا مطب های اختصاصی در چند ساعت انجام می شود . این شنیده ها تا حدودی اغراق آمیز به نظر می رسد و خود نوعی تبلیغات تجارتی است . روش سم زدایی بهتر است  در بیمارستان صورت پذیرد و لازم است که بیمار بعد از انجام سم زدایی  چند روز در بیمارستان بستری باشد تا توسط پزشک  معالج علائم جسمی و روانی او به حالتی اطمینان بخش بهبود یافته و بقیه درمان ها به طور سرپایی ادامه یابد .
تشخیص و تصمیم گیری در مورد زمان مرخص شدن بیمار معتاد برعهده پزشک معالج است. مهم ترین نکته درمانی این است که بعد از ترخیص ، بیمار باید از داروهایی که توسط پزشک  تجویز می شود حتماً استفاده کرده و به توصیه های او عمل نماید و تا زمانی که لازم باشد به درمان خود  ادامه دهد .

روش سم زدایی U.R.O.D  هیچ گونه  خطری در پی نخواهد داشت . معهذا لازم است که بیمار مورد آزمایشات و معاینات لازم پزشکی  قرار گیرد . اگر به دلیل یک نوع بیماری ، استفاده از روش سم زدایی غیر ممکن باشد بدون شک  از روش های دیگر ترک و درمان اعتیاد می توان بهره گرفت . بنابر آنچه که گفته شد و چنانچه می خواهید در ترک و درمان اعتیاد خود یا نزدیکان خود موفق باشید ، رعایت موارد زیر ضروری است؛ در غیر این صورت احتمال بازگشت  به اعتیاد حتمی است :
۱- فرد معتاد از دیدگاه پزشکی خصوصاً روان پزشکی بیمار است .
۲- فرد معتاد باید بخواهد و مصمم باشد که از بلای  خانمانسوز اعتیاد نجات یابد .
۳- ارزیابی های روان پزشکی ، روان شناختی ، شخصیتی ، جسمی و … قبل از شروع ترک و درمان ضروری است .
۴- بیمار و خانواده بیمار بهتر است  که در حد امکان نظریات و توصیه های روان پزشک  معالج را پذیرفته و به آن عمل نمایند  ۵- بهتر است فرد معتاد با همراه  مورد اعتماد خانواده و روان پزشک معالج در بیمارستان  بستری گردد .
۶- در صورتی که پزشک  معالج صلاح می داند ، بیمار معتاد در مدت زمان مشخصی ممنوع الملاقات باشد  و تمام اطرافیان و نزدیکان باید این نکته را رعایت نمایند.
۷- نوع و روش ترک  یا سم زدایی با توافق بیمار معتاد یا خانواده  او و روان پزشک معالج تعیین و انتخاب شود.
۸- مدت زمان بستری توسط پزشک معالج  تعیین و مشخص می گردد و بیمار و خانواده او نباید بر خلاف آن عمل نمایند .
۹- بعد از انجام ترک اعتیاد بیمار باید حداقل به مدت یک سال تحت نظر روان پزشک  به درمان خود ادامه داده و از داروهایی که تجویز می شود استفاده و به توصیه های او عمل نماید .
۱۰ – درمان های غیر دارویی مانند روان درمانی انفرادی ،  گروه درمانی ، خانواده درمانی  و … اگر لازم باشد بهتر است انجام شود.
۱۱- شروع به کار ، فراهم نمودن کاری مناسب ، و بازگشت سریع فرد به کار قبلی در درمان بسیار مؤثر است .
۱۲- فعالیت های ورزشی روزانه و منظم یکی از ضروریات درمان است.
۱۳- در حال حاضر پیشرفته ترین ، سریعترین و بهترین روش ترک اعتیاد ، روش سم زدایی U.R.O.D می باشد که بهتر است با بستری شدن در بیمارستان صورت پذیرد .
به این امید که شاهد روزی باشیم  که اعتیاد به مواد مخدر و یا هرگونه اعتیاد دیگری در کشور عزیزمان ریشه کن گردد.

 

در doctorpage بیابید: (پزشک فوق تخصص بیهوشی”اعتیاد”)