متخصص جراحی و درمان لثه(پریودنتیکس)چکار میکند؟
متخصص جراحی و درمان لثه (periodontics) یک دندانپزشک متخصص است که در پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های پریودنتال و در قرار دادن ایمپلنت های دندانی مهارت دارد. یک پریودنتیکس(متخصص جراحی لثه) پس ازگذراندن دوره دندانپزشکی عمومی باید آموزش های گسترده ای را طی مدت سه سال در این رشته ببیند. آنها با آخرین تکنیک ها برای تشخیص و درمان بیماری های پریودنتال و التهاب دهان و جدال با دندان عقل آشنا می شوند.
در ادامه میخوانیم:
- عفونت لثه
- اولین ملاقات
- فوق تخصص جراحی لثه چکار میکند؟
- چه موقع باید به یک پریودنتیکس مراجعه کنید
- پیشگیری از بیماریهای پریودنتال
- اگر میخواهید بار دار شوید این مطلب را بخوانید
- چند نکته مهم
یک متخصص جراحی و درمان لثه یا پریودنتیکس در اغلب موارد پریودنتال مشکل ساز تر را درمان می کند این بیماران کسانی هستند که بیماری لثه آنها شدید و یا سابقه پزشکی پیچیده ای دارند.آنها با استفاده از طیف وسیعی از روش های جراحی قادر هستند که بیماران مبتلا به مشکلات شدید لثه را که در آن بافت آسیب دیده برداشته می شود درمان کنند.علاوه برآن جراح لثه ها به خصوص در قرار دادن ، نگهداری ، مرمت و بازسازی ایمپلنت های دندانی آموزش دیده اند.
عفونت لثه
در صورتی که متخصص جراحی و درمان لثه، ابتلای شما به بیماری پریودنتال (لثه) را تشخیص داد، لازم است بدانید بسیاری از افراد به این بیماری مبتلا می شوند و در این رابطه شما تنها نیستید. بسیاری از افراد بزرگسال به بعضی از انواع این بیماری مبتلا هستند. بیماری های پریودنتال می تواند از یک عفونت ساده لثه تا بیماری های جدی که باعث وارد شدن آسیب های شدید به بافت نرم و استخوان های نگهدارنده دندان ها و حتی لق شدن دندان می شود را شامل شوند.
در شرایطی که بیماری شدید باشد، بیمار ممکن است حتی دندان های خود را نیز به تدریج از دست بدهد.پیشگیری از بیماری های لثه، متوقف شدن شرایط این بیماری، آهسته شدن، یا تشدید آن بستگی زیاد به نحوه مراقبت روزانه از دندان ها و لثه ها دارد که در طرح لبخند شما بسیار حائز اهمیت است. تحلیل لثه شرایطی است که در آن ریشههای دندان به خاطر از بین رفتن بافت لثه در معرض محیط خارجی قرار میگیرند.
این شرایط یک مشکل عادی در بین افراد بزرگسال است، اما افراد در سنین پایین نیز میتوانند به این مشکل دچار شوند. هنگامی که لثهها تحلیل میروند، شکافها یا حفرههای عمیق به نام پاکت بین خط لثه و دندانها تشکیل میشود. این شکافها در ادامه به محل تجمع باکتری و ایجاد مشکلات خاص در ارتباط با سلامت دهان و دندان تبدیل خواهند شد. هنگامی که این مشکل به صورت درمان نشده به حال خود رها شود، ممکن است فرد دندانهای خود را به خاطر تحلیل رفتن لثه از دست بدهد.
درمان عفونت لثه
درمان عفونت لثه دارای 3 مرحله است:
مرحله اول: جرم گیری توسط متخصص جراح لثه
در صورتی که متخصص درمان لثه تصمیم بگیرد از درمان با داروهای آنتی بیوتیک (چرک خشک کن) استفاده کند، احتمالاً پیش از این کار جرمگیری و تسطیح ریشه انجام میدهد. همان طور که گفته شد در صورتی که جرم و رسوب در سطح دندانها باقی بماند، داروها چندان مؤثر نخواهند بود. همچنینی تمامی جرم و رسوب سطح دندانها و پاکت پریودنتال با استفاده از قلم جرمگیری دستی یا اولتراسونیک و یا لیزر دندانپزشکی پاکسازی میشود. در موارد شدیدتر که عمق پاکت پریودنتال بیشتر از پنج میلیمتر باشد، جراحی فلپ لثه برای تمیز کردن عفونت اطراف دندان و ریشه استفاده میشود. برای کار معمولاً از بی حسی استفاده میشود.
مرحله دوم: آنتی بیوتیک تراپی
پس از آن، برای کمک به التیام بافت لثه ممکن است استفاده از دهانشویه ضد باکتری و داروهای آنتی بیوتیک تجویز شود. معمولا این کار به مدت هفت تا ده روز انجام میشود. دهانشویه ها حاوی محلولهای ضد عفونی کننده هستند که به کنترل گسترش و تکثیر باکتریها، کمک کرده و به بافت لثه فرصت التیام میدهند. همچنین شیار بین لثه و دندان را تمیز نگه میدارند. ترکیبات موجود در دهان شوی ضد باکتری شامل کلرهگزیدین، روغنهای فرار (حیاتی)، تری کلوزان و نمک فلزات روی و قلع است که به کنترل پلاک دندانی و هالیتوز (بوی بد دهان) کمک میکند.
سابقاً استفاده از آنتی بیوتیکهای تجویزی برای کاهش عفونتهایی مانند آبسه در دندانپزشکی بسیار گسترده تر از امروز بود اما در حال حاضر برای مقابله با پدیده ای به نام مقاومت میکروبی کمتر از آنتی بیوتیک استفاده میشود. آنتی بیوتیکها بیشتر در موارد شدید عفونت مانند درمان ژنژیویت زخمی نکروزی استفاده میشود. داروهایی که ممکن است برای عفونت لثه مورد استفاده قرار بگیرند معمولا شامل موارد زیر هستند:
کلیندامایسین که معمولاً برای آبسه تشکیل شده در استخوان و بافت نرم تجویز میشود. اغلب دندانپزشک این دارو را پس از عدم موفقیت داروهایی مانند پنی سیلین یا معادل آن، به عنوان درمان ثانویه تجویز میکند.کلرهگزیدین که برای کنترل پلاک، ژنژیویت و فضای پریودنتال بین لثه و دندان استفاده میشود. این داروها اغلب به صورت تراشه در حین جرمگیری و تسطیح ریشه استفاده میشوند.
همچنین دندانپزشک میتواند درمان ضد باکتری موضعی انجام دهد که در آن ژل آنتی بیوتیک حاوی پودر داکسی سایکلین یا مینوسایکلین مستقیماً در زیر بافت لثه جایگذاری میشود و این ناحیه به مدت 10 روز بسته میماند.
مرحله سوم: مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان
پایبندی به حفظ رعایت بهداشت دهان و دندان پس از درمان آنتی بیوتیکی بسیار مهم است. حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید و هر مرتبه، باید مسواک زدن دو دقیقه طول بکشد. حداقل روزی یک مرتبه نخ دندان کشید. اگر درمان موضعی با آنتی بیوتیک داشته اید، یک تا دو روز پس از قرار دادن آنتی بیوتیک در زیر لثه از نخ دندان کشیدن خودداری کنید. از دهانشویه برای شستوشوی دهان استفاده کنید.
در صورتی که دندانپزشک نوعی آنتی بیوتیک را برای شما تجویز کرده است، باید دقیقاً دارو را طبق دستور پزشک و تا مدت تعیین شده مصرف نمایید تا خطر مقاومت میکروبی کاهش پیدا کند. مقاومت میکروبی به وضعیتی گفته میشود که در آن باکتریها در مقابل آنتی بیوتیکها مقاوم شده و تحت تأثیر قرار نمیگیرند. در چنین شرایطی برطرف کردن هر نوع عفونت در بدن بسیار دشوار و پیچیده میشود. برای بیمارانی که برای آنها پریوستات (دوز پایین داکسی سایکلین که باید تا شش ماه مصرف شود) تجویز شده، هدف اصلی کاهش واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت است نه از بین بردن باکتریها.
اولین ملاقات
پریودنتیکس یا متخصص جراحی و درمان لثه شما در اولین ویزیت معمولا تاریخچه پزشکی شما را بررسی می کند.بسیار مهم است که پزشک معالج شما بداند که چه داروهایی مصرف می کنید.آگاهی از مصرف داروها به پریودنتیکس شما کمک می کند که بتواند مراقبت های ویژه از
شما داشته باشد.بخصوص در پریودنتال بیماری های قلبی ، دیابت ( برای اطلاعات بیشتر نگاه کنید به مقاله دیابت شیرین و ارتودنسی ) یا بارداری که درمان شما را تحت تاثیر قرار می دهد.یک متخصص لثه خوب برای ارزیابی سلامت لثه شما از ابزار اندازه گیری کوچکی به نام کاوشگر استفاده می کند.و این وسیله را بین دندان ها و لثه قرار داده تا بتواند عمق لثه را تعیین کند و از سلامت استخوان زیر خط لثه اطمینان حاصل کند.
فوق تخصص جراحی لثه چکار می کند؟
جایگذاری ایمپلنت به جای دندان های از دست رفته، جراحی افزایش طول تاج، جراحی های لثه، پیوند لثه، محکم کردن دندان هایی که اندکی لقی دارند (اسپلینت کردن)، فرنکتومی، جرمگیری… از جمله درمانهایی است که متخصصین لثه برای بیماران انجام می دهند.
چه موقع باید به یک پریودنتیکس مراجعه کنید.
اگر شما به دهان خود همچون سلامتی عمومی خود اهمیت قائل هستید همین لحظه، زمان خوبی برای ملاقات با یک پریودنتیست جهت ارزیابی سلامتی دهان شما می باشد.علی الخصوص در موارد زیر معاینه لثه ها برای شما الزامی است:
- لثه هایی که به راحتی دچار خونریزی میگردند، بطور مثال در حین مسواک یا نخ دندان زدن یا گاز زدن به غذاهای سفت.
- لثه های قرمز، متورم و عفونی
- بوی بد دائمی دهان
- دندانهای لق یا جابه جا شده از موقعیت قبلی شان
پیشگیری از بیماریهای پریودنتال
تمیز کردن روزانه پلاک دندان، تشکیل جرم را به حداقل خواهد رساند اما کاملا از بوجود آمدن آن جلوگیری نمی کند. در صورت نیاز، جرمگیری حداقل دو بار در سال برای پاک نمودن رسوبات در محل هایی که مسواک، نخ دندان یا روشهای دیگر آنها را تمیز نمی کند، ضروری است. جرمگیری به موقع و بهداشت خوب و ترجیحا توسط متخصص جراحی و درمان لثه، بهترین راه پیشگیری از بیماریهای لثه است.
دندان عقل
دندان عقل به آخرین دندان در هر قوس فکی گفته می شود که بین سنین 18 تا 25 سالگی در دهان می روید. علت نامگذاری این دندان، به دلیل زمان رویش و همزمانی آن با بلوغ عقلی است. این دندان را دندانپزشکان، «آسیای سوم» نیز می نامند.دندان عقل باعث می شود که دندان ها به سمت عقب حرکت نکنند. این دندان ها به هنگام رشد ممکن است مشکلاتی را برای فرد به وجود آورد. از آن جا که دندان عقل در انتهای فک پایین یا بالا رشد می کند، ممکن است فضای کافی برای رشد نداشته باشد و فشار زیادی به دندان های دیگر وارد کند و باعث نامنظم شدن آن ها شود. گاهی هم دندان عقل به دلیل نداشتن فضا برای رشد، زیر لثه باقی می ماند.»
دندان عقل که کامل رشد می کند، عمده ترین مشکلی که می توان در این مواقع به آن اشاره کرد، تمیز کردن این دندان به خصوص دندان عقل فک بالاست که کار بسیار دشواری است، چراکه این دندان ها در انتهای لثه قرار گرفته اند و دسترسی به آنها برای نخ دندان کشیدن و مسواک زدن کار آسانی نیست، بنابراین می توان به این نتیجه رسید که احتمال پوسیدگی در این دسته از دندان ها زیاد است.گاهی دندان عقل شما كاملا به صورت افقی در استخوان فك قرار گرفته است و بهجای اینكه عمودی بالا بیاید به سمت جلو، حركت میكند. در این شرایط ریشه دندان آسیای دوم را قربانی حركت نادرست خود میكند.
اگر شما در این شرایط برای جراحی دندان عقلتان اقدام نكنید، پس از مدتی ریشه دندان آسیای دومتان تحلیل میرود و باید ریشه این دندانتان را نیز درمان کنید. بنابراین با گرفتن یك عكس رادیوگرافی، از رویش صحیح دندان عقلتان مطمئن شوید. گاهی به دلیل کج بودن رویش دندان نیز لازم است این دندان کشیده شود، زیرا چرخش کاملی در آن صورت نمیگیرد و دندان کج میماند و البته در این حالت کشیده شدن آن لازم است. تنها در صورتی که وجود دندان منجر به ناهنجاریها شود، توصیه به کشیده شدن یا جراحی آن میشود.
جراحی دندان عقل
اگر مقدار كافي از تاج دندان در منطقه دهان ظاهر شده باشد و وضعيت مناسبي داشته باشد، كشيدن آن اغلب آسان است و نيازي به جراحي ندارد. اما در شرايط پيچيدهتر، براي خارج كردن دندان عقل نياز به جراحي است كه بهتر است اين كار توسط فوق تخصص جراحی لثه و با وجود امكانات كافي انجام شود.
براي جراحي دندان عقل برشي بر روي لثه انجام شده و در صورت نياز مقداري از استخوان فك برداشته ميشود. دندان ممكن است به صورت يك تكه خارج شود و يا براي سهولت خروج از فك به قطعات كوچكتري تقسيم شده هر قطعه جداگانه خارج شود. در نهايت لثه ناحيه جراحي به كمك بخيه، بسته خواهد شد. به هر حال نكته مهم اين است كه براي جراحي و يا كشيدن دندان عقل، ناحيه مورد نظر كاملا بيحس ميشود و شما اصولا دردي احساس نخواهيد كرد. احساسي كه شايد ناخوشايند بهنظر برسد تنها نوعي احساس فشار است كه ممكن است شما را ناراحت كند.
اگر دندان عقل رانکشیم چه اتفاقی می افتد؟
کشیدن دندان عقل می تواند کمی دردسر داشته باشد، اما انجام ندادن آن می تواند باعث ایجاد مشکلات پایداری در دهانتان شود.دندان های عقل اغلب کشیده می شوند، چون به طور کامل از لثه بیرون نمی آید و یا اصلاً بیرون نمی آید.
یک دندان عقل تا حدی می تواند منجر به عفونت باکتریایی به نام پریکورونیت شود.در عین حال، دندان عقلی که بیرون نمی آید، می تواند منجر به رشد کیست هایی شود که می تواند به بافت استخوان و لثه آسیب برساند.
اگر میخواهید باردار شوید این مطلب را بخوانید
زنان بارداری که مبتلا به بیماری پریودنتال هستند، هفت برابر بیشتر از زنان سالم احتمال دارند که دچار زایمان زودرس شده و صاحب فرزندانی با وزن بسیار کم در حین تولد شوند که این نوزادان معمولا در طی دوران رشد دچار مشکلات بسیار متعددی می گردند.
چند نکته مهم
- اگر در خانواده شما فردی حضور دارد که مبتلا به بیماری پریودنتال است: می تواند بیانگر استعداد ژنتیکی ابتلا به این بیماری باشد.
- اگر شما مبتلا به بیماری قلبی، دیابت یا بیماریهای تنفسی می باشید: تحقیقات اخیر رابطه بیماری پریودنتال با بیماریهای فوق را ثابت نموده اند. باکتریهای مسبب بیماریهای پریودنتال می توانند وارد جریان خون شده و بدین ترتیب خود را به نقاط مختلف بدن برسانند. لثه های سالم، بدنی سالم را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
- اگر شما یک یا چند دندان خود را از دست داده و مایل به جایگزینی آن به روشهای معمول همچون بریج (روکش) یا پروتز متحرک نبوده و می خواهید از ایمپلنت استفاده کنید، می توانید بطور مستقیم به پریودنتیکس مراجعه کنید.
برای یافتن بهترین جراح لثه ، متخصص لثه در غرب تهران، متخصص لثه در شرق تهران، متخصص لثه در جنوب تهران با دکتر پیج همراه باشید.
بیشتر بدانیم: